Инсон ҳаёти энг юксак қадрият бўлган жамиятнинг янги форматига бўлган талаб — бу бутун дунё бўйлаб миллионлаб одамларнинг ташаббуси. Буни кўнгиллилар томонидан 180 та давлатда 10 йил давомида ўтказилган тарихдаги энг йирик ижтимоий сўров кўрсатиб берди.
Сўровда қатнашган ҳар бир одамга битта савол берилди: «Сиз қандай дунёда яшашни истайсиз?». Одамларнинг жавоблари асосида «Бунёдкор жамият» деб ном олган янги жамият форматини қуришда пойдевор бўлган 8 Асос шакллантирилди. Уни рўёбга чиқариш учун бугунги кунда бутун дунё одамлари бирлашиб, худди шу «Бунёдкор жамият» номидаги лойиҳа доирасида ҳаракат қилишяпти.
Бизнинг дунёни яхши томонга ўзгартиришни истайдиган ва буни қонуний ва тинч йўл билан қандай қилишни биладиган турли маданиятга, миллатга ва эътиқодга мансуб миллионлаб одамлар. Ҳар куни бундай одамлар тобора кўпайиб бормоқда.
Бутун дунё бўйлаб одамлар қонунчиликка қатъиян риоя қилган ҳолда бирлашиб, ягона мақсад йўлида ҳаракат қилишяпти. Бу мақсад бутун инсониятга ва келажак авлодларга тинч ва фаровон ҳаёт учун муносиб шароит яратиш.
«Бунёдкор жамият» лойиҳаси доирасида амалга ошириладиган барча ҳаракатлар ва тадбирлар фақат лойиҳа иштирокчиларининг ўз ташаббуси, танлови ва истаги билан, уларнинг шахсий маблағлари ҳисобидан амалга оширилади.
«Бунёдкор жамият» лойиҳаси банк ҳисобларига, маблағга ёки мол-мулкка эга эмас, пул тўпламайди ва фойда топмайди.
«Бунёдкор жамият» — бу қонунчилик доирасида фаолият юритадиган мутлақо кўнгилли лойиҳа бўлиб, у қайсидир давлат, партия ёки ташкилот манфаатларини эмас, балки фақатгина одамларнинг манфаатларини ифода этади.
Бунёдкор жамият қуришга қаратилган фаолият амалдаги қонунчиликка, халқаро ҳуқуқ меъёрларига, шу жумладан Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларацияси ва БМТ Бош Ассамблеяси томонидан қабул қилинган Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги Пактга қатъиян мувофиқ равишда олиб борилади.
Шуни таъкидлаш жоизки, «Бунёдкор жамият» лойиҳаси мавжуд ҳукуматни ағдаришга, унга қарши чиқишга ёки унинг фаолиятига аралашишга қаратилмаган, давлатларнинг суверенитети, ҳудудий яхлитлиги ва конституциявий тизимига путур етказмайди ва бошқа ҳар қандай ноқонуний ҳаракатларни амалга оширишни кўзда тутмайди.
«Бунёдкор жамият» лойиҳаси доирасидаги фаолият барча одамлар ўртасидаги муносабатлар форматини ўзгартиришга қаратилган, маълум бир мамлакат ёки мамлакатлар билан боғлиқ эмас. Лойиҳа доирасидаги фаолият халқаро бўлиб, дунёдаги ҳар бир инсоннинг ҳуқуқ ва эркинликларини тўлиқ рўёбга чиқариш мақсадида амалга оширилади.
Бизга бутун дунёда «Бунёдкор жамият» керак, чунки фақат Бунёдкор жамият:
Бугунги кунда дунё мамлакатлари бир-бири билан чамбарчас боғлиқ, шунинг учун битта мамлакатда ёки ҳатто бир неча мамлакатлар иттифоқида жамиятнинг бунёдкорлик форматини қуриб бўлмайди.
Бунёдкор жамиятни фақатгина бир вақтда, бутун дунёда ва бутун инсоният бўлиб қуриш мумкин. Умумжаҳон референдумда ижобий қарор қабул қилинмагунча, алоҳида давлатлар фақатгина Бунёдкор жамиятга ўтиш ниятларини эълон қилишлари мумкин. Акс ҳолда, якка тартибда ёки бир гуруҳ бўлиб мустақил равишда Бунёдкор жамиятга ўтишга ҳаракат қиладиган давлатлар хавфсизлиги, шу жумладан бу давлатларда истиқомат қиладиган аҳолининг хавфсизлиги хавф остида қолиши мумкин. Улар ҳали Бунёдкор жамиятни қўллаб-қувватламайдиган давлатлар олдида ҳимоясиз бўлиб қоладилар.
Инсон Ҳаёти энг юксак қадрият. Ҳар қандай инсоннинг ҳаётини ўз ҳаётини асрагандай асраш лозим. Жамиятнинг мақсади – ҳар бир Инсон ҳаётининг қадр-қимматини таъминлаш ва кафолатлаш. Инсон ҳаётидан қимматлироқ нарса йўқ ва бўлиши ҳам мумкин эмас! Агар бир Инсон қадрли бўлса, демак барча Одамлар қадрли!
Ҳар бир инсон туғилиш ҳуқуқи бўйича Инсон бўлиш ҳуқуқига эга. Барча одамлар эркин ва тенг ҳуқуқли бўлиб дунёга келишади. Ҳар ким танлаш ҳуқуқига эга. Ер юзида ҳеч ким ва ҳеч нима Инсондан, унинг эркинлигидан ва ҳуқуқларидан юқори бўлиши мумкин эмас. Инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини амалга ошириш, бошқа одамларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини бузмаслиги керак.
Жамиятда ҳеч ким ва ҳеч нарса Инсон ҳаётига ва эркинлигига таҳдид қилишга ҳақли эмас!
Ҳар бир Инсонга асосий ҳаётий эҳтиёжларини бепул таъминлаш кафолатланади, озиқ-овқат, турар жой, тиббий ёрдам, таълим ва тўлиқ ижтимоий таъминот шулар жумласидан.
Жамиятнинг илмий, саноат ва технологик фаолияти фақатгина инсон ҳаёти сифатини яхшилашга қаратилган бўлиши керак.
Кафолатланган иқтисодий барқарорлик: инфляция ва инқирозларнинг йўқлиги, дунё бўйлаб барқарор ва бир хил нархлар, ягона пул бирлиги, белгиланган минимал солиқ ёки умуман солиқнинг йўқлиги.
Инсон ва жамиятнинг хавфсизлиги ҳар қандай таҳдидлардан ягона фавқулотда вазиятлар хизмати томонидан таъминланади.
Ҳар бир Инсон жамият маблағларининг ҳаракати ва тақсимоти тўғрисида ишончли маълумот олиш ҳуқуқига эга. Ҳар бир Инсонга жамият қарорларини амалга ошириш ҳолати тўғрисидаги маълумотлар очиқ.
Оммавий ахборот воситалари фақат жамиятга тегишли ва ахборотни ҳаққоний, очиқ ва ҳалол акс эттиради.
Мафкура энг яхши инсоний фазилатларни оммалаштиришга ва Инсонга қарши йўналтирилган барча нарсаларни тўхтатишга қаратилган бўлиши керак. Асосий устувор омил эса Инсонийлик, Инсоннинг юксак маънавий ва аҳлоқий интилишлари, инсонпарварлик, инсоф, ўзаро ҳурмат ва дўстликни мустаҳкамлаш.
Ҳар бир инсонда маънавий-аҳлоқий қадриятларни ўстириш, бош ҳарф билан Инсонни вояга етказиш ва тарбиялаш учун шарт-шароитлар яратиш.
Зўравонликни тарғиб этишни таъқиқлаш, айирмачиликка қаратилган барча ҳатти-ҳаракатларни, тажовузни ва ноинсонийликни танқид қилиш ва қоралаш.
Бунёдкор жамиятда ҳар бир Инсон ҳар томонлама ривожланиш ва ўзини намоён қилиш ҳуқуқига эга.
Таълим бепул ва ҳаммабоп бўлиши керак. Инсоннинг ижодий қобилияти ва истеъдодини рўёбга чиқариш учун шароит яратиш ва имкониятларни кенгайтириш.
Барча табиий бойликлар Инсонга тегишли ва барча одамлар ўртасида холисона тақсимланади. Табиий бойликларини монополизация қилишга ва улардан иррационал фойдаланишга йўл қўйилмайди. Ушбу неъматлар бутун Ер аҳолиси ўртасида адолатли тақсимланади.
Истагига биноан, Инсонни иш билан таъминланиш кафолатланади. Бир хил лавозим, мутахассислик ва касб учун тўланадиган меҳнат ҳаққи дунё бўйлаб бир хил бўлиши керак.
Ҳар бир Инсон хусусий мулкка эга бўлиш ва ундан даромад олиш ҳуқуқига эга, бироқ жамият томонидан белгиланган индивиднинг капитализацияси доирасида.
Бунёдкор жамиятда «ҳокимият» деган тушунча йўқ, негаки жамиятнинг ривожланиши, яшаш шароитлари ва уйғунлиги учун ҳар бир Инсон маъсул.
Ҳар бир Инсон Бунёдкор жамиятнинг ишларини бошқаришда ва Инсон ҳаётини яхшилашга қаратилган қонунларни қабул қилишда қатнашиш ҳуқуқига эга.
Инсоннинг ҳаёт сифати ўзгаришига таъсир этувчи ва жамият учун муҳим аҳамиятга эга ижтимоий, иқтисодий масалаларнинг ечими умумхалқ муҳокамаси ва референдумига олиб чиқилади.
Тарихий фактлар шуни тасдиқлайдики, агар мамлакатни бир киши бошқарса, бу ўта салбий оқибатларга эга бўлиши ва мамлакатнинг радикаллашишига, диктатурага, инсон ҳуқуқларининг поймол қилинишига ва урушларнинг бошланишига олиб келиши мумкин. Бир киши миллионлаб бошқа одамлар учун қарор қабул қилиши нотўғри ва хавфли. Бунёдкор жамиятда барча муҳим қарорлар одамлар томонидан ўз мамлакатига нисбатан ҳам, глобал муаммоларга нисбатан ҳам биргаликда қабул қилинади. Шу билан бирга, одамлар сиёсатчиларга ёлланган менеджерлар сифатида айрим масалаларни ҳал қилиш, муайян соҳаларни бошқариш ва одамлар томонидан қабул қилинган қарорларни амалга оширишни ишониб топширадилар.
Бу Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларациясида ва БМТ Бош Ассамблеяси томонидан қабул қилинган Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро Пактда назарда тутилган ҳар бир инсоннинг ўз мамлакатини бошқаришда бевосита ёки эркин сайланган вакиллар орқали иштирок этиш ҳуқуқига тўғри келади.
илгари ҳаётга тадбиқ этилган ёки ишлаб чиқилган, аммо рўёбга келтирилмаган жамият форматлари билан? Чунки жамият форматининг барча бошқа моделларида доимо яширин ёки очиқ шаклда бир нечта одамларнинг кўпчилик устидан ҳокимияти сақланиб қолган. Бунёдкор жамиятда ҳеч ким ва ҳеч қачон ҳокимиятга эгалик қила олмайди ёки уни одамлардан тортиб олмайди, чунки ўзини-ўзи бошқаришда ҳокимият функцияси барча одамлар ўртасида тенг тақсимланади.
Бунёдкор жамиятда ўзини-ўзи бошқариш қандай ишлаши ҳақида кўпроқ маълумотни «Глобал инқироз. Чиқиш йўли бор» халқаро форумида тақдим этилган видеода томоша қилинг.
Ижобий қарор қуйидагиларни англатади:
бунёдкор жамиятнинг 8 Асосини умумжаҳон Конституциянинг асосий моддалари сифатида қабул қилиш;
ягона умумжаҳон Электорал платформани Ер юзидаги энг юқори ҳокимият органи сифатида тасдиқлаш;
бунёдкор жамиятга ўтиш даврининг бошланиш санасини белгилаш.бунёдкор жамиятга ўтиш даврининг бошланиш санасини белгилаш.
Дунё бўйлаб аллақачон фаол ҳаракат қилаётган миллионлаб одамларга қўшилинг ва атрофингиздагиларга, танишларингизга ва бегоналарга жамиятнинг Бунёдкорлик формати ҳақида қонун доирасида маълумот беринг. Бунёдкор жамият қуриш учун кенг жамоатчилик талабини яратиш учун ушбу ҳаракатлар жуда зарур. Сайёрамиздаги аксарият одамлар ҳамма учун муносиб яшаш шароитларини яратиш мумкинлиги ҳақида қанчалар тез хабар топсалар, шунчалар тез жаҳон референдуми ўтказилади.
Агар жаҳон референдумида аксарият одамлар жамият форматини истеъмолчиликдан бунёдкорликка ўзгартиришни қарор қилса, тахминан 6 ойдан сўнг дастлабки ҳисоб-китобларга кўра 5-6 йил давом этиши мумкин бўлган Бунёдкор жамиятга ўтиш даври бошланади. У тугагандан сўнг биз Бунёдкор жамиятнинг янги даврига кириб борамиз.
Таъкидлаш жоизки, ўтиш даврининг биринчи кунидан бошлаб инсон учун кўплаб имтиёзлар ва афзалликлар мавжуд бўлади: ҳар бир инсон хавфсиз, фаровон, барқарор ва эркин ҳаётга эга бўлади.
Сиёсатчилар, шу жумладан сиёсий партия аъзолари ва давлат раҳбарлари ўзларининг касбий фаолияти, лавозими, машҳурлиги ва шон-шуҳрати туфайли Бунёдкор жамият тўғрисида маълумот бериш учун катта имкониятларга эга. Ахборот тарқатишда сиёсатчиларнинг иштирок этиши Бунёдкор жамият қуриш жараёнини сезиларли даражада тезлаштиради.
«Бунёдкор жамият» лойиҳаси иштирокчилари Бунёдкор жамият ҳақида фаол маълумот тарқатаётган сиёсатчиларни ҳар қандай қонуний йўл билан қўллаб-қувватлашлари мумкин.
Шуни ёдда тутиш керакки, Бунёдкор жамиятни қўллаб-қувватлайдиган сиёсатчилар лойиҳада кўнгилли асосда иштирок этишларига қарамай, ҳатто ҳокимиятга, кўпчиликнинг кўмагига, қонунчиликни, шу жумладан давлат Конституциясини ўзгартириш имкониятига эга бўлишига қарамай, биринчи навбатда ўз давлатининг ҳудудий яхлитлигини, суверенитетини ва манфаатларни, ўз халқининг, ва ўзи номзод қилиб таклиф этилган партиясининг манфаатларини ҳимоя қилишга мажбур.
Шу билан бирга сиёсатчилар ўз мамлакатларида ва халқаро майдонда фақатгина қонун доирасида Бунёдкор жамият ҳақида маълумот тарқатишлари ва шу тариқа уни тезроқ қурилишига ўз ҳиссаларини қўшишлари мумкин. Шунингдек, сиёсатчилар мамлакатнинг имкониятларидан келиб чиққан ҳолда, фақатгина қонун доирасида ва одамларнинг кўмагида Бунёдкор жамиятнинг баъзи асосларини Конституцияга имплементация қилишлари мумкин, агар имплементация одамларга, уларнинг ҳуқуқ ва эркинликларига зарар етказмаса, мамлакат учун иқтисодий, сиёсий, ижтимоий, маданий ва бошқа муаммоларни юзага келтирмаса ва уни заифлаштирмаса, давлат тизимини бузмаса, унинг суверенитети, мустақиллиги ва ҳудудий яхлитлигини йўқолишига олиб келмаса, мамлакатни рақобатбардошлигига путур етказмаса ва бошқа салбий оқибатларга олиб келмаса.
Ушбу эҳтиёткорлик чоралари жаҳон референдумида жамиятнинг бунёдкорлик формати қабул қилинишидан олдин, бундай мамлакат бошқа мамлакатлар билан инсофсиз, тажовузкор, жангари сиёсатга асосланган истеъмолчилик форматида ўзаро алоқада бўлишда давом этиши ва ҳатто Бунёдкор жамиятнинг энг муҳим Асосининг амалга оширилишини ҳақиқатан ҳам таъминлай олмаслиги билан боғлиқ — инсон ҳаётининг қадри. Ҳар қандай ўзгаришларни амалга оширишда сиёсатчилар биринчи навбатда ўз мамлакатлари ва фуқароларининг фаровонлиги ҳақида ғамхўрлик қилишлари керак.